Özet:
Feminist hareket kadının ataerkil düzende maruz bırakıldığı düĢmanlığa
ötekileĢtirmeye ve kadını ikinci cinsiyet olarak algılayan zihniyetlere karĢı
toplumsal düzen içerisinde yürütülen adalet arayıĢıdır. Kadınların erkekler ile eĢit
haklara sahip olması ve aynı zamanda özgürlüklerine sahip çıkma çabaları
feminist mücadelenin temel taĢlarını oluĢturmaktadır. Kadının uğradığı maddi ve
manevi Ģiddet ilk çağlardan günümüze uzanmaktadır. Feminist hareket, kadının
toplumda sahip olduğu yere gelebilmesi için yine toplumda ötekileĢtirilen ve
erkek egemen sanatçılar içerisinde hak ettikleri yere gelebilme mücadelesi veren
kadın sanatçıların baĢvurduğu feminist sanat ile iĢ birliği yapmaktadır.
ÇalıĢmalarının gücünü göstermek isteyen kadın sanatçıların eserlerinin kabul
görmediği bir ortamda feminist sanat anlayıĢı yepyeni bir dilin oluĢmasına olanak
sağlamıĢtır. Feminist sanat, kadına atfedilen güzellik, çirkinlik vb. kalıpların
ötesinde, kadının üreten, kendini her alanda geliĢtiren, önyargılara cesaret ile
karĢı koyabilen, sanat alanında erkekler kadar yetkin olabilen bir varlık olduğunu
ortaya koyma çabası içerisinde olmuĢtur. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de
etkisini gösteren Feminist sanat hareketi, Türkiye’de var olan siyasal baskılara
rağmen kadın sanatçıların toplumda hak ettikleri yere gelebilmeleri adına
kendilerine rehber edindikleri bir kılavuzdur. Feminist sanat, cinsiyet
farklılıklarından kaynaklanan güç dengesizliklerini yok saymaktadır. Bir grup
kadın sanatçının çeĢitli sanat etkinliklerine imza atarak önemini vurguladıkları
feminist sanat birçok kadın sanatçıya ilham olmuĢtur. Dönemin kadın sanatçıları
sanat pratikleri ile ortaya koydukları düĢüncelerini; kavramsal sanat, pop art,
enstalasyon, video, performans gibi ifade biçimleriyle eserlerine yansımıĢlardır.
Bu çalıĢmada feminist sanatın sanat ortamındaki etkileri üzerinde durulmuĢ, aynı
zamanda kadınları beden, cinsiyet ve kimlik bağlamında ele alan birçok
iv
sanatçının konuya olan duyarlılıklarını, dönemlerinde yaĢanılan kadın sorunlarını
feminist bir bakıĢ açısıyla sanat eserlerine yansıtmaları, feminizmin tarihsel
süreçleri dikkate alınarak incelenmiĢtir. Bu çalıĢma ile cinsiyet üzerinden
dayatılan eĢitsizliğin kadınlar üzerinde ne tür etkilere yol açtığını, evrensel bir
sorun olan ikinci cinsiyet sorunsalının toplumlar üzerinde kendini nasıl
gösterdiğini ve bu önyargılı tutumun kadın sanatçıları nasıl etkilediğini ifade
etmek amaçlanmııştır
