4-6 YAŞ ARALIĞINDAKİ ÇOCUKLARIN DUYGUSAL VE DAVRANIŞSAL PROBLEMLERİ İLE EBEVEYNLERİNİN BAĞLANMA ÖRÜNTÜLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu çalışma 4-6 yaş arasındaki çocukların yaşadıkları duygusal ve davranışsal sorunların, ebeveynlerinin bağlanma örüntülerinden etkilenip etkilenmediğini araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmanın evreni, İstanbul ili sınırları içerisinde yaşayan 4-6 yaş aralığındaki çocuklar ve ebeveynleri olarak tanımlanırken, İstanbul ili sınırları içerisinde yaşayan ve herhangi bir okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 4-6 yaş aralığındaki öğrencileri ile ebeveynleri ise çalışmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan öğrencilerin 158’i erkek, 138’i kızdır. Hedeflenen örneklem sayısı 300 olup elde edilen geçerli veri sayısı 296’dır. Çalışma çocuklar ve ebeveynleri ile görüşülerek ölçeklerin doldurulması şekline planlanmış olmasına rağmen COVİD-19 pandemisi nedeniyle online veri toplama yöntemiyle ilerlemiştir. Çalışmada kapalı uçlu sorulardan oluşan anketler ve ölçek kullanılarak katılımcıların tutum ve görüşlerinin ölçülmesi hedeflendiğinden nicel araştırma deseni, 2 farklı ölçeğin karşılaştırılması nedeniyle ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Ebeveynler çocuklarının duygusal ve davranışsal problemleri olup olmadığının tespit edilebilmesi için Güçler ve Güçlükler Anketini, kendi romantik ilişkilerinde bağlanmanın etkisinin tespit edilebilmesi için ise Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II ölçeğini doldurmuş bulunmaktadırlar. Ayrıca yine ebeveynler sosyo demografik bilgi formunu doldurarak çalışmaya çeşitli değişkenlerin dahil edilmesine de destek sağlamışlardır. Çalışmanın bulguları ebeveynlerin bağlanma örüntülerinin, çocuklarının yaşadığı sosyal ve duygusal problemler ile bağlantılı olduğunu göstermektedir. Ebeveynlerin eğitim düzeyleri, kendi erken çocukluk anıları hakkındaki iç görüleri, psikolojik yeterlilikleri ve eşlerin birbirleriyle olan dinamiği de ebeveynleri kaygılı-kaçınmacı bağlanma örüntülerini etkilediğinden çocukların yaşadıkları güçlüklerde de rol oynamaktadır. Güvenli bağlanma örüntüsüne sahip ebeveynlerin çocukları ise DEHB, akran sorunları, duygusal sorunlar ve davranışsal sorunlar gibi sorunlar yaşamamakla birlikte olumlu sosyal davranışlara sahip oldukları da gözlemlenmektedir.