YETĠġKĠNLERDE TAS1R2 TAT RESEPTÖR POLĠMORFĠZMĠNĠN BESĠN SEÇĠMĠ VE KARBONHĠDRAT ALIMINA ETKĠSĠ

Abstract

Tat algısı, bireysel besin tercihlerini ve beslenme alıĢkanlıklarını belirlemede anahtar rol oynar. Özellikle tatlı tat, besin kabulünü etkileyen güçlü bir faktördür. Bununla birlikte besin seçimi hedonik sistemler, çeĢitli motivasyonlar ve genetik özelliklerden etkilenir. Besin seçimi ve tüketimi sürecinde rol oynayan faktörler henüz tam olarak bilinmemektedir. ÇalıĢmamızda, bireylerin tatlı tat reseptör (TAS1R2) genindeki SNP rs35874116 polimorfizmin besin seçimine ve karbonhidrat alımına olan etkisini araĢtırmak amaçlanmıĢtır. Bu çalıĢmaya 65‘i kadın, 30‘u erkek olmak üzere toplam 95 gönüllü birey dahil edilmiĢtir. Bu amaçla çalıĢmaya dahil olan bireylerin demografik bilgileri kaydedilerek, bireylere besin seçimi testi, hedonistik yeme ölçeği anketleri uygulanmıĢ ve besin tüketim kayıtları alınmıĢtır. ÇalıĢmaya katılan bireylerden genotip dağılımını belirlemek üzere venöz kan örnekleri toplanmıĢtır. Ġzole edilen DNA örneklerinde kompetitif allel spesifik PCR genotipleme yöntemi kullanılarak genotip dağılımları belirlenmiĢtir. Katılımcılar genotip ve allel frekanslarına göre incelendiğinde GA genotipli bireylerin oranı %67,3, AA genotipli birey oranı %26,3 ve GG genotipli bireylerin oranı %6,3 olarak belirlenmiĢtir. AraĢtırmamızda TAS1R2 tatlı tat reseptör genotip dağılımı ile karbonhidrat alımı ve besin seçim motivasyonları arasındaki iliĢki değerlendirildiğinde; GA genotipine sahip bireylerin karbonhidrat alımları ile sağlık (rs=-,314, p=0,011) ve ağırlık kontrolü (rs=-,315, p=0,011) motivasyonu arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif zayıf düzeyde bir iliĢki (p<0,05) olduğu saptanmıĢtır. GG genotipine sahip bireylerin ise sakkaroz alımları ile besin seçimi testi alt boyutlarından aĢinalık (r=-,943, p=0,005) arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif çok kuvvetli bir iliĢki olduğu (p<0,05) bulundu. Bununla birlikte genotiplere göre hedonistik yeme puanları ve besin seçim motivasyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıĢtır (p>0,05). GG genotipli bireylerin x karbonhidrat ve sakkaroz tüketim miktarları diğer genotiplere göre yüksek olmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıĢtır. AraĢtırmamızda bireylerin besin seçiminde en çok önemsediklerini motivasyonun duyusal görünüm, en az önemsedikleri motivasyonun ise etik kaygılar olduğu belirlenmiĢtir. Kadınların erkeklere göre sağlık, uygunluk ve ağırlık kontrolü besin seçimi motivasyonlarına verdikleri önemin daha fazla olduğunu ve bu iliĢkinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu (p<0,05) saptanmıĢtır. ÇalıĢmamızda tatlı tat reseptör (TAS1R2) genindeki polimorfizm incelendiğinde bireylerin karbonhidrat ve sakkaroz alımlarına etkisi doğrudan saptanmamıĢtır. Genetik varyasyonların besin seçimlerine, besin ögesi tüketimlerine ve hedonistik yeme üzerine etkisi olabileceği sonucuna varılmakla beraber genetik varyantların beslenme alıĢkanlıklarımıza olan etkisinin aydınlatılabilmesi adına daha geniĢ gruplarla daha çok çalıĢmaya ihtiyaç vardır.