OKUL ÖNCESİ EĞİTİM VE İLKÖĞRETİME DEVAM EDEN ÖĞRENCİLERİN KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ RESİMLER İLE İNCELENMESİ

Abstract

Araştırmanın amacı, okul öncesine ve ilköğretime devam eden öğrencilerin, velilerinin ve öğretmenlerinin kaynaştırma öğrencilerine ilişkin tutumlarının incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubu, Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi ve ilköğretim bünyesinde sınıflarında kaynaştırma öğrencisi bulunan 10 öğretmen, 50 öğrenci, 50 veliden oluşmaktadır. Nitel veri analiz tekniklerinden durum çalışması kullanılarak gerçekleştirilen bu çalışmada, kaynaştırma öğrencilerine ilişkin tutumlarını belirlemek için uzman görüşleri alınarak, Sözer (2018) tarafından geliştirilen; Kişisel Bilgi Formu, Öğretmenlerin, Velilerin Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu, Kaynaştırma Öğrencilerine Yönelik Resim Soru Formu kullanılmıştır. Veriler öncelikli olarak deşifre edilerek excel formuna aktarılmış ve elde edilen veriler soru bazlı olarak, her soru içinde içerik analizi gerçekleştirilerek yapılmıştır. Verilerin analiz süreci, verilerin düzenlenmesi, ön okumaların yapılması, kodların organize edilmesi, verilerin sunulması ve yorumlanmasını içermektedir. Analiz sonuçlarının geçerliliğini sağlamak için öğrencilerin çizdikleri resimler, öğretmen ve veli görüşlerinden örnekler sunulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; olağan gelişim gösteren çocukların resimleri incelendiğinde, kaynaştırma eğitimi alan akranlarının kendilerinden farklı gördüğü yönleriyle ilgili resim çizimleri ve yorumlarına ulaşılmıştır. Öğretmenlerin ise kaynaştırma öğrencilerine karşı olumlu tutum içinde oldukları, çalışmaları ve etkinlikleri çeşitlendirerek sınıf içi uyumu sağlamaya çalıştıkları görülmüş, ebeveynlerin tutumları incelendiğinde ise öğretmen tutumlarından ayırt edici görüş farklılıkları bulunmuştur. Ebeveynlerin olağan gelişim gösteren çocuklarına yönelik, kaynaştırma eğitimi alan öğrencilerin davranışlarının olumlu tutumların yanı sıra sınıf atmosferini olumsuz yöndeki etkilerine ilişkin tutumların yer aldığı farklılıklar bulunmuştur. Öğrencilerin kaynaştırma öğrencisine yaklaşımlarına ilişkin görüşlerinin olumlu yönde olduğu ancak sınıf içi davranışlarının olumsuz etkilerinin olduğu verilerine de ulaşılmıştır.