LGBTİ BİREYLERDE EBEVEYN RED KABULUNUN EKAR KURAMINA GÖRE KİŞİLİK ALGISINA ETKİSİ

Abstract

Biyolojik temelli anlayıĢa göre insanoğlu iki cinsiyetten biri ile dünyaya gelir. Bunlar, genel kabule göre kadın ve erkekten oluĢmaktadır. Ġçine doğduğu dünyanın yazılı ve sözlü kurallarını öğrenen birey, toplum tarafından ödevlerini yerine getireceği bir sürece tabii tutulur. Süreç içerisinde bireylerden beklenilen davranıĢlar bütünü, toplumsal cinsiyet rollerini oluĢturur. Üretilen bu “kadınlık” ve “erkeklik” kavramları toplumsal cinsiyetin devamlılığını sağlar. Bu iki rolün dıĢında kalan cinsel azınlıklar toplum tarafından kabul görmekte dirençle karĢılaĢırlar. Ġnsan yaĢamı boyunca çeĢitli Ģeyler yaĢamakta, gözlemlemekte ve hissetmektedir. Bunların neticesinde hem kendileri hem diğer insanlar hem de dıĢ dünya hakkında çeĢitli fikirler geliĢtirerek algılarını oluĢturmaktadırlar. Bu düĢüncelerin bazıları kemikleĢmiĢ ve değiĢtirilemez hale gelmektedir. Kimi düĢünceler ise kiĢinin o andaki psikolojik durumuna göre Ģekillenerek genellenmektedir. Bu çalıĢma, farklı cinsel yönelime sahip kiĢilerin erken çocuklukta ebeveynleri ile etkileĢimlerinde oluĢturdukları algıların, yetiĢkinlikteki kiĢilik yapılarına olan yansımalarını ortaya koymak amaçlanmıĢtır. AraĢtırma örneklemi, Ġstanbul‟da ikamet eden, 92 farklı cinsel yönelime sahip bireyden oluĢmaktadır. AraĢtırmada kullanılan veri toplama araçları, kiĢisel bilgi formu, ebeveyn kabul-red ölçeği anne formu/baba formu, kiĢilik değerlendirme ölçeğidir. AraĢtırmada farklı cinsel yönelimi olan bireyler ile ebeveyn red kabulü kapsamında iliĢkisel tarama modeli kullanılmıĢtır. Ölçeklerin analizinde doğrusal regresyon analizi, bağımsız örneklemler için T_Testi, normal dağılım gösteren araĢtırma soruları için ANOVA analizinormal dağılım göstermeyen araĢtırma soruları için Mann-Whitney U analizi ve Kruskal-Wallis analizi yapılmıĢtır. AraĢtırmada literatürden ve uygulanan anketlerin sonuçlarından yararlanılarak, yorumlanmıĢtır. ÇalıĢmaya katılan bireylerin vermiĢ oldukları yanıtlarda doğru ve samimi cevaplar olduğu kabul edilmiĢtir ve bu durum çalıĢmanın sınırlılığı olarak kabul edilmektedir. Yapılan çalıĢma sonucunda, kiĢilerin erken dönem yaĢantılarında oluĢturdukları ebeveyn red-kabul algılarının, yetiĢkinlikteki kiĢilik geliĢimini etkilediği sonucuna varılmıĢtır. Özellikle baba ebeveynin, çocuk geliĢimindeki önemine iliĢkin ciddi sonuçlar bulunmuĢtur.