HAVA ARAÇLARINDA FARKLI MOTOR TİPLERİNİN EKSERJİK YAKLAŞIMLA İNCELENMESİ

Abstract

Ekserji analizinin temel amacı; sistem üzerindeki verimsizlikleri azaltarak daha verimli enerji sistemlerinin tasarlanmasına yönelik işin sınırlarını belirleyebilmektir. Bu sebeple sistemdeki tersinmezliklerin şiddeti ve yeri konusunda bilgilere ulaşmayı sağlayarak sistemin termodinamik açıdan değerlendirilmesini sağlar. Farklı tiplerde ve farklı amaçlarda kullanılan hava araçlarının motorları hakkında literatürde çeşitli çalışmalar bulunmakta olup; bu çalışmada farklı çalışmalar baz alınarak değerlendirme yapılmıştır. Bu çalışma kapsamında askeri ve sivil hava araçlarında performans gösteren toplamda beş farklı turbofan, turboprop ve turboşaft motor enerji ve ekserjik açıdan incelenmiştir. Öncelikle değerlendirmesi yapılan motorlar hakkında bilgi verilmiş, teknik özellikleri ve kullanım alanları anlatılmıştır. Daha sonrasında ise genel termodinamik analiz ve detayları belirtilmiştir. Bu kapsamda hava araç motorlarının çalışma prensibi hem genel hem de termodinamik yönden ifade edilmiştir. İlerleyen bölümlerde ise anlatılan ifadeler her bir motor için genişletilerek termodinamik analizleri yapılmış, elde edilen bulgular genel kabuller de ifade edilmek suretiyle paylaşılmıştır. Son bölümde ise yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen sonuçlar belirtilerek sunulmuştur.