MESLEKİ GÜRÜLTÜ VE ORGANİK ÇÖZÜCÜLERE MARUZ KALAN ÇALIŞANLARDA FREKANSA SPESİFİK İŞİTSEL DİKKAT TESTİ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Bu çalışmada mesleki gürültüye ve organik çözücülere maruz kalan yetişkinlerde işitsel dikkatin değerlendirilmesi amaçlanmış ve bu amaç doğrultusunda 25-55 yaş aralığında 40 katılımcıya (20 kadın, 20 erkek) “Yetişkinler İçin Frekansa Spesifik İşitsel Dikkat Testi” uygulanmıştır. İşitsel dikkat testi, Genel, Alçak Frekans, Orta Frekans ve Yüksek Frekans Listelerinden oluşmaktadır. Listeler, 2 gürültüsüz ve 2 gürültülü olmak üzere 4 alt listeden oluşmaktadır. Test sırasında katılımcılara TDH 39 kulaklıklar ile binaural olarak önce Genel Listeler ve daha sonra diğer listeler sunulmuştur. Puanlama 100 üzerinden; hedef kelimeye verilen her doğru cevap +10 puan, hedef kelime dışı cevap -10 puan olacak şekilde hesaplanmıştır. İşitsel dikkatin frekansa bağlı değişiklikleri; gürültü içeren listeler ile gürültünün frekansa bağlı işitsel dikkat üzerindeki etkileri, yaş, çalışma süresi ve cinsiyete göre farklılıkları incelenmiştir. Yapılan bu çalışma ile çalışma ortamında gürültü ve organik çözücü karışıma maruz kalan çalışanların işitsel dikkatleri değerlendirilmiştir. Cinsiyete göre karşılaştırıldığında göre tüm testler için elde edilen puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmemiştir (p>0,05). Çalışma sürelerine göre karşılaştırıldığında Orta Frekans Listesi 2 ölçümünden elde edilen puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Çalışma süresi “0-10 yıl” ile “21-30 yıl” olan katılımcılar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p=0,029). Çalışma süresi 0-10 yıl olan kişilerin test puanı ortalaması çalışma süresi 21-30 yıl olan kişilerin test puanı ortalamasından yüksektir. Yüksek Frekans Listesi 1 test puanları ile yaş arasında hesaplanan -0,362 korelasyon katsayısı ile istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü ve orta düzeyli bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). Yalnızca Yüksek Frekans Listelerinden elde edilen test puanları ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur iv (p<0,05). “Yüksek Frekans Listesi 1” grubu ile “Yüksek Frekans Listesi 2”, “Yüksek Frekans Listesi 3” ve “Yüksek Frekans Listesi 4” grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar elde edilmiştir (p=0,014, p=0,000 ve p=0,000). “Yüksek Frekans Listesi 2”, “Yüksek Frekans Listesi 3” ve “Yüksek Frekans Listesi 4” testlerinin puan ortalamalarının “Yüksek Frekans Listesi 1” testi puan ortalamasından yüksek olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda farkı yaratan grubun “Yüksek Frekans Listesi 1” olduğu saptanmıştır. Genel liste, alçak frekans listesi ve orta frekans listesi ölçümlerine göre elde edilen test puanları ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark elde edilmemiştir (p>0,05). Çalışma sonucunda gürültü ile birlikte organik çözücülere maruz kalan çalışanların işitsel dikkatlerinde oluşan değişiklikler ortaya konmuştur.