Gazimağusa Kutup Osman Efendi Türbe Kitâbesi ve Kitâbe Metninin Problemleri

Abstract

Türk mutasavvıfı Atpazarî Osman Fazlî / Kutup Osman Efendi, sarayla da iyi ilişkileri olan, huzur dersleri veren bir şeyhtir. Halk, esnaf ve eşrafı ilmiyle etkilemiş, Sultan II. Süleyman’ın cülûsu sırasında meydana gelen kargaşayı durdurmada nüfuzundan yararlanılmıştır. Gücünden çekinen Köprülüzade Fazıl Mustafa Paşa onu Magosa’ya sürmüştür. Buradaki hayatı uzun sürmemiş, 1691’de ölmüştür. Mezarı, zamanla kaybolmuştur. Kıbrıs muhassılı El-Hac Seyyid Mehmed Ağa, 1824’te kabrini buldurur, sonra da bugünkü türbeyi yaptırır. Türbe kitâbesi Seyyid Feyzullâh Dede tarafından 1835-36 yılında kopya edilmiştir. Burada anlatılanlar, Bursalı Şeyh İsmail Hakkî’nin Silsile-nâme ve Tamâmü’l-Feyz adlı eserlerinden alınmıştır. Geleneğimizde anıt mezar ve türbe kitâbeleri umumiyetle kısa olur. Elbette bunun Köktürk ve Uygur kitâbeleri gibi istisnaları vardır. Kutup Osman Efendi türbe kitâbesi de belki bu istisnaların son örneğidir. Kitâbenin, el yazması nüshası bulunmak gibi bir başka sıra dışı vasfı vardır. Bilinen iki nüshası arasında, 128 yerde fark vardır. Makalede bu farklara işaret edilerek metin tenkidi yapılmıştır.