LGBTİ BİREYLERİN CİNSEL KİMLİKLERİNİ OLUŞTURMA VE İFADE ETME SÜREÇLERİNDE SOSYAL MEDYA KULLANIM PRATİKLERİNİN ROLÜ

Abstract

Bu tez çalışmasında gündelik yaşamlarında heteronormativ toplum yapısı içerisinde homofobik ayrımcılığa ve beraberinde sosyal dışlanmaya maruz kalan LGBT bireylerin cinsel kimlik oluşturma ve cinsel kimliklerini performe etme süreçlerinde sosyal medya kullanım amaçları ve sosyal medya kullanım pratikleri incelenmektedir. Çalışma, cinsiyel kimlik kavramının anlaşılabilmesi için biyolojik cinsiyet, toplumsal cinsiyet, cinsiyet rolleri, cinsiyet kimliği ve LGBT kavramları açıklanmıştır. Çalışmada eşcinselliğin tarihi süreci aktarılmış olup LGBT kavramı Queer kuram değerlendirilmiştir. Günümüz dünyasında kişilerin benlik sunumları açısından önemli bir yere sahip olan sosyal medya kavramına ve tarihsel gelişim sürecine değinilmiştir. Araştırmada LGBT bireylerin cinsel kimlik oluşturma ve performe etme süreçlerine ilişkin kişisel deneyimlerini yansıtabilmesi adına nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Tez çalışmasında kullanılacak olan veriler İstanbul ilinde ikamet etmekte olan 12 LGBT li bireyle (8 gey, 3 lezbiyen, 1 biseksüel) yüz yüze gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme soruları ve kişisel bilgilendirme formundan yararlanılmıştır. Verilerin analizi noktasında içerik analizi kullanılmıştır. İçerik analizi sonucunda katılımcıların cinsel kimlik oluşturma ve cinsel kimliklerini performe etme süreçlerinde sosyal medya kullanım amaçları ve sosyal medya kullanım pratikleri analiz edilmiştir. Çalışmada LGBTİ bireylerin cinsel kimlik oluşturma süreçlerinde toplumsal, ailesel ve çevresel faktörlere değinilmesinin yanı sıra günlük yaşam deneyimlerinden beslenen sosyal medya kullanım alışkanlıkları incelenmiştir. LGBT bireylerin sosyal çevre edinme ve cinsel kimliklerini – cinsel yönelimlerini ifade etme şekillerinde sosyal medya kullanım pratikleri ele alınmıştır. Çalışma sonucunda sosyal medya kullanımında cinsel yönelim cinsel kimlik sunumlarının katılımcıların çevrim dışı yaşamlarında yer alan aile, sosyal çevre, iş çevresinde yer alan insanların tutumlarına göre değişiklik gösterdiği görülmektedir. Homofobik aile, sosyal çevre ve iş çevresi olan bireylerin aileden red, toplumsal dışlanma, işten kovulma kayıgısı taşıdıkları ve bu bağlamda sosyal medya hesaplarını maskeli kullandıkları görülmektedir. Demokrat, sahiplenen, anlayışlı aile yapısına sahip olan, homofobik olmayan sosyal çevreye ve iş çevresine sahip LGBT bireylerin sosyal medya hesaplarının maskesiz olduğu görülmektedir.LGBT bireylerin cinsel kimlik oluşturma ve performe etme süreçlerinde sosyal medyanın kendilerine konfor alanı oluşturduğu, kullanmış oldukları uygulamalar ve programlarda oluşturdukları profiler ile benlik sunumlarını daha özgür gerçekleştirdikleri görülmüştür.