ÖZEL TÜKETİM VERGİSİNİN MUHASEBE UYGULAMALARI VE DENETİMİ

Abstract

Devletlerin en önemli gelir kaynaklarının başında vergiler gelmektedir. Bu nedenle devletlerin ekonomik ve mali istikrarı için etkin ve iyi düzenlenmiş vergi sistemleri kurmaları gerekmektedir. Adil ve uygulanabilir bir vergi sitemi ile devletler mükelleflerinin vergisel belirsizliklerden ari olmalarını sağlarken daha gerçekçi yatırım yapmalarına imkân tanımaktadır. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) devletler için önemli gelir kaynağı iken, mükellefler için de maliyet kalemi olabilmektedir. Türk vergi sistemi içerisinde önemli paya sahip olan ÖTV, 01.08.2002 tarihinde yürürlüğe girmiş ve bazı düzenlemeler yapılarak daha sade bir yapıya ulaştırılmıştır. ÖTV mevzuatının işlemlerinin kendine has özellik arz eden bir yapısı bulunmaktadır. ÖTV’ye tabi işlemlerin muhasebe sistemine aktarılmasında mevzuata ilişkin bilgi eksikliği, dikkatsizlik, işletmelerin muhasebe ve denetim sistemlerinin olmaması veya zayıflığı mali tablolar üzerinde yanlış bilgiler oluşumu sonucunu doğurmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ÖTV’ye tabi işlemler yapan farklı sektörlerdeki işletmelerin ÖTV’ye ilişkin muhasebeleştirme işlemlerini ve yapılan bu işlemlerin denetim esaslarına uygunluğunu ilgili kriterlere göre değerlendirmek. Söz konusu işlemlerde ÖTV'ye ilişkin kanun, tebliğ, bakanlar kurulu kararları ve ilgili literatür dikkate alınmıştır. Araştırmada, Türkiye’de ÖTV’nin muhasebeleştirilme ve denetim esasları örnek uygulamalar üzerinden ele alınarak uygulamalarda dikkat edilmesi gereken hususların neler olduğu ortaya konulmaya çalışılmış olup araştırmada sunulan veriler, mevcut durumun daha da iyi anlaşılmasını ve sistemin daha iyileştirilmesine yönelik katkı sağlayacaktır. Çalışmada kullanılan örnek firmaların arttırılması, sektörlerin karşılaştırılarak değerlendirmeler yapılması ve denetim formlarının geliştirilmesi önerilmektedir