65 YAŞ VE ÜSTÜ AMBULASYONU OLAN İNME HASTALARINDA SARKOPENİ GÖRÜLME SIKLIĞI VE ROBOTİK REHABİLİTASYONUN SARKOPENİ ŞİDDETİ ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

Çalışmamızın amacı inme tanısı almış 65 yaş üstü ambulasyonu olan olgularda sarkopeni sıklığını araştırmak ve egzersizle birlikte robotik rehabilitasyon tedavisi uygulayarak robotik rehabilitasyonun sarkopeni şiddeti üzerine etkisini belirlemektir. 65 yaş üstü hemipleji tanısı almış ambulasyonu olan 102 hasta dahil edildi. Bu hastalara mini mental test uygulandı, SARC-F testi yapıldı. Sarkopeni olan 38 hasta sadece egzersiz uygulanan ve egzersize ek olarak robotik rehabilitasyon uygulanan iki gruba ayrıldı. 12 hafta boyunca haftanın 5 günü sadece egzersiz alan gruba 20’şer dakika egzersiz, robot tedavisi gören gruba 3 gün 20’şer dakika egzersiz, 2 gün 30’ar dakika robotik rehabilitasyon tedavisi verildi. Bireylerin tedavi öncesi ve sonrası demografik bilgileri kaydedildi; iskelet kas kütlesi ve VKİ Xiaomi Composition Scale 2 kullanılarak hesaplandı. Bel, kalça, baldır ve üst orta kol çevresi hesaplandı. Kas kuvveti belirlemek amacıyla sandalyede 5 kere otur kalk testi, Jamar el dinamometresi ile el kavrama kuvvet ölçümü yapıldı. Fonksiyonel kapasitelerini ölçmek için 6 Dakika Yürüme Testi kullanıldı. Grup içi değerlendirmede sadece egzersize alınan Grup 1’de sağlam ve hemiplejik baldır, üst orta kol çevresinde değişim gözlenmezken, bel ve kalça çevre ölçümünde artış; SARC-F, kas kütlesi, kas kuvveti, yürüme hızı, otur kalk değerlerinde tedavi sonrasında iyileşme sağlandı. Ayrıca Grup 1’deki hastaların VKİ ölçümlerinde anlamlı bir artış gözlemlendi. Grup 2’de yapılan grup içi değerlendirmede de aynı şekilde sağlam ve hemiplejik baldır, üst orta kol çevresinde değişme sağlanmazken bel ve kalça çevre ölçümünde azalma, SARC-F, kas kütlesi, kas kuvveti, yürüme hızı, otur kalk değerlerinde tedavi sonrasında vi iyileşme sağlandı. Ancak Grup 2’nin VKİ ölçümü istatiksel olarak anlamlı bulunmadı (p>0,05). Gruplar arası değerlendirmede ise Grup 2’nin sarkopeniyle ilgili klinik parametrelerde anlamlı fark olduğunu bulduk. Numerik verilerin, gruplar arası karşılaştırmaları için bağımsız örneklem T-testi kullanılırken, kategorik verilerin gruplar arası karşılaştırmaları için Ki-kare testi kullanılmıştır. Numerik verilerin grup içi karşılaştırmaları için eşleştirilmiş örneklem T-testi kullanılmıştır. Tüm analizlerin değerlendirilmesi için p<0.05 düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. 65 yaş ve üzeri ambulasyonu olan inme hastalarında sarkopeni görülebilmektedir. Sarkopeni ilerlemesini engellemek için egzersize ek olarak robotik rehabilitasyon verilebilir. Sonuçlarımız, egzersizin sarkopeni şiddetine etkisi olduğunu gösterse de robotik rehabilitasyonla birlikte yapılan programda hastalarda kas kütlesi, fiziksel kapasite, kas kuvveti alanlarında daha yüksek ilerleme kaydedildiği görülmektedir. Bu yüzden robotik rehabilitasyonu amaca uygun etkili kullanma konusunda bir çalışma planlanması gerektiği kanısındayız. Robotik rehabilitasyonun sadece yürüme paterni üzerinde değil aynı zamanda sarkopeniyi incelediğimiz parametrelerde de etkili olduğunu bilerek bu alanda daha geniş çapta araştırmalar yapılması gerektiği kanısındayız.