YABANCI DĠL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRETENLERĠN METĠN UYARLAMA ÖZ YETERLİK ALGILARI

Abstract

Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde metin kavramının önemi yadsınamaz bir gerçektir. Metin olmadan dil öğretiminin amacına ulaĢması mümkün değildir. Metin, her beceri ile doğrudan iliĢki içerisindedir ve temel dil becerilerinin geliĢiminde önemli rol oynamaktadır. Fakat dil öğretimi aracı olarak kullanılan ders kitaplarındaki metinler tek baĢına yetersiz kaldığı için öğreticiler farklı amaçlarla yeni metinlere ihtiyaç duymaktadır. Dil öğretiminde kullanılmaya yönelik ulaĢılan her metin ise olduğu gibi kullanılamamaktadır. Bu nedenle hedef dil öğretiminde kullanılan her metnin taĢıması gereken nitelikler (seviyeye uygunluk, okunabilirlik, gerçek hayata uygunluk, metnin kullanılan beceri ve kazanıma uygunluğu) bulunmaktadır. Bir metnin yukarıda bahsedilen nitelikleri taĢımasını sağlayabilmek için çeĢitli uyarlama/değiĢtirim çalıĢmaları yapılmalıdır. Bu nedenle de dil öğreticilerin metin uyarlama konusunda öz yeterlik algılarının ne düzeyde olduğu oldukça önemlidir. Bu açıdan çalıĢmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretenlerin metin uyarlama öz yeterlik algı düzeylerini belirlemek ve öz yeterlik algı düzeyleri ile „„cinsiyet, yaĢ, öğrenim düzeyi, çalıĢılan kurum, deneyim yılı, yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğretimi sertifikasına sahip olma, düzenli yazı yazma, yazma eğitimi alma, kitap okuma sıklığı‟‟ değiĢkenleri arasındaki iliĢkiyi ortaya koymaktır. Bu bağlamda veriler nicel araĢtırma yöntemlerinden betimsel tarama modeliyle toplanmıĢtır. ÇalıĢmada araĢtırmacı tarafından geliĢtirilen „„Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretenlerin Metin Uyarlama Öz Yeterlik Algıları Ölçeği‟‟ kullanılmıĢtır. Demografik bilgiler ise „„KiĢisel Bilgi Formu‟‟ ile toplanmıĢtır. AraĢtırmada kullanılan ölçeğin geliĢtirilme sürecinde ilk olarak madde havuzu oluĢturularak uzman görüĢüne baĢvurulmuĢtur. GeliĢtirilen ölçeğin faktör yapısının belirlenebilmesi için SPSS paket programından açımlayıcı faktör analizi, ortaya çıkan faktör yapısının doğrulanabilmesi için AMOS paket programından doğrulayıcı faktör analizi vi uygulanmıĢtır. AraĢtırmanın çalıĢma grubunu yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğreten 231 kiĢi oluĢturmaktadır. AraĢtırmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretenlerin metin uyarlama öz yeterliklerinin yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Ayrıca „„yazma eğitimi, öğrenim düzeyi, deneyim, kitap okuma sıklığı ve düzenli yazı yazma‟‟ değiĢkenleri ile metin uyurlama öz yeterliği arasında anlamlı iliĢkinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır