MADDE KULLANIMI SEBEBİYLE DENETİMLİ SERBESTLİK TEDBİRLERİNE TABİ TUTULAN KİŞİLERİN SOSYAL KAYGI DÜZEYLERİ VE ÖZ YETERLİLİK ALGISININ İNCELENMESİ İSTANBUL-BAKIRKÖY İLÇESİ ÖRNEĞİ

Abstract

Bu çalıĢmada herhangi bir suç davranıĢı veya unsuru nedeniyle haklarında denetimli serbestlik kararı verilen ya da denetimli serbestlik süreci devam eden, bireylerin sosyal kaygı düzeyleri ve özyeterlilik algıları ile denetimli serbestlik süreci üzerine ayrıntılı bir araĢtırma amaçlanmıĢtır. Nitel araĢtırma modellerinden iliĢkisel tarama modeli niteliğindeki bu çalıĢma Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün 20 Ağustos 2021 -20 Eylül 2021 tarihleri arasında Ġstanbul ili- Bakırköy ilçesinde bulunan Denetimli Serbestlik Müdürlüğündeki (410) dört yüz on katılımcı ile gönüllülük esasına göre görüĢmeler gerçekleĢtirilmiĢ olup küresel salgın COVĠD-19 sebebiyle çalıĢmaya katılan katılımcıların tamamı SAMBA (Sigara, Alkol ve Madde Bağımlılığı Farkındalık Program) seminerine katılan ve yasaklı maddeyi bir kere kullanmıĢ ya da kullanmaya teĢebbüs etmiĢ bireylerden oluĢmaktadır. ÇalıĢmada katılımcıların özyeterlilik ve kaygı durumlarına iliĢkin veriler “Öz-Etkililik Yeterlilik Ölçeği ve Liebowitz Sosyal Kaygı Ölçeği” ile elde edilmiĢtir. Ayrıca katılımcılara sosyo- demografik özelliklerine iliĢkin verilerin elde edilmesinde araĢtırmacı tarafından düzenlenen “Sosyo- Demografik Bilgi Formu” kullanılmıĢtır. ÇalıĢmada elde edilen verilerin analizinde Statistical Package for Social Sciences (SPSS) FOR Windows 25.0 programı değiĢkenlerin dağılımı Anova, Bonferroni karĢılaĢtırma testi ve posthoc testi kullanılarak yapılmıĢtır. Ayrıca yasaklı madde ve ilaç kullanımı değiĢkenlerine göre özyeterlilik ve alt boyutları ile sosyal kaygı ve alt boyutları arasında farklılık olmadığı sonucuna varılmıĢtır. Bunun yanı sıra denetimli serbestliğe tabi tutulan bireylerin yaĢları ile özyeterlilik ve sosyal kaygı düzeyleri arasında da negatif yönlü anlamlı bir iliĢki olduğu anlaĢılmaktadır. Aynı Ģekilde bireylerin özyeterlik düzeyleri ile sosyal kaygı düzeyleri arasında da negatif yönlü anlamlı bir iliĢki olduğu anlaĢılmaktadır. Yapılan regresyon analizinde de denetimli serbestliğe tabi tutulan bireylerin sosyal kaygı düzeylerinin özyeterlik düzeylerini

%7,9 oranında etkilediği anlaĢılmaktadır