Özet:
Nazofarenks kanseri yaygın olarak görülen bir baş ve boyun kanseridir.
Anatomik kısıtlamalar ve yüksek radyosensitivite nedeniyle Radyoterapi,
Nazofarenks bölgesinde oluşan kanserler için birincil tedavi yöntemi olarak kabul
edilmektedir. Radyoterapide çeşitli cihazlar ve tedavi planlama teknikleri
kullanılmaktadır. Tedavinin istenildiği gibi gerçekleştirilebilmesi için farklı tedavi
planlama tekniklerinin birbirlerine göre avantaj ve dezavantajlarının anlaşılması
önem taşımaktadır
Bu tez çalışmasında, nazofarenks kanseri hastalarında Tomoterapi tedavi
cihazı kullanılarak gerçekleştirilen Helikal Tomoterapi (HT) tedavi ve Linac
tedavi cihazı kullanılarak gerçekleştirilen Volümetrik Modüle Ark Tedavi
(VMAT) tedavi tekniklerinin hedef ve kritik organların aldığı dozlar açısından
karşılaştırılması hedeflenmiştir.
Bu bağlamda, Ali Osman Sönmez Onkoloji Hastanesi’nde nazofarenks kanser
tanısı konmuş ve tedavi süreci tamamlanmış 12 hasta randomize seçilerek
retrospektif bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, söz konusu hastanede
bulunan Helikal Tomoterapi Hi-Art Tedavi Planlama Sistemi ve Varian Linac
Eclips Tedavi Planlama Sistemi kullanılmıştır. Seçilen 12 hastanın Bilgisayarlı
Tomografi (BT) görüntüleri kullanılarak Helikal Tomoterapi ve VMAT planları
hedef hacimlere 33 fraksiyonda 70 Gy, 60 Gy ve 54 Gy doz uygulanacak şekilde
yeniden yapılmıştır.
Tedavi Planlama Sistemlerinde (TPS) bu tedavi planlarından doz hacim
histogramları elde edilerek hedef hacim ve kritik organların (beyin sapı, medulla
spinalis, optik sinirler, sağ ve sol lens, optik kiazma oral kavite, parotis ve
mandibula) aldığı doz değerleri belirlenmiştir.
iii
Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde hedef hacimdeki doz dağılımının
homojenliğini gösteren Homojenite İndeksi (HI) değerleri açısından iki tekniğin
birbirlerine göre üstünlüğü bulunmamaktadır. Ancak elde edilen Konformite
İndeksi (CI) değerlerine bakıldığında VMAT tedavi tekniğinde uygulanan dozun
hedef hacmi daha iyi sardığı sonucuna varılmıştır.
Kritik organ dozlarının analiz sonuçlarına göre; parotis, oral kavite ve
mandibulada her iki tedavi tekniğinin doz düşümü için benzer sonuçlar elde
edilmiştir. Medulla Spinalis (MS), Beyin Sapı (BS), larenks ve lens için ise
Helikal Tomoterapi tekniğinin, VMAT tedavi tekniğine göre kritik organ
dozlarını daha iyi düşürdüğü tespit edilmiştir. Optik sinirler ve optik kiazmanın,
VMAT tedavi tekniğinin, HT edavi tekniğine göre kritik organların maksimum
dozu düşürmede daha üstün oldu görülmüştür.
Sonuç olarak iki tedavi tekniğinin birbirlerine benzer sonuçlar verdiği fakat
Helikal Tomoterapinin, VMAT’a göre dozimetrik olarak daha üstün olduğu
görülmüştür
