Abstract:
Taşınmazlar üzerindeki hakları göstermek üzere tapu sicili tutulmaktadır. Tapu sicili, tapu kütüğü ve kat mülkiyeti kütüğü ile bunları tamamlayan yevmiye defteri, belgeler ve planlardan oluşmaktadır. Bir taşınmaz ile ilgili olarak tapu kütüğünde veya kat mülkiyeti kütüğünde bir sayfa açıldığında, ilk olarak bu sayfaya taşınmaza ilişkin bilgiler kaydedilir. Bu kayıttan sonra tapu kütüğünde, tapu sicili işlemi olarak adlandırabileceğimiz işlemler yapılır. Bu işlemler; tesciller, şerhler, beyanlar, değiştirme ve düzeltme işlemleri ve terkindir. Bu çalışma, tapu sicilinin temel işlemlerinden biri olan şerhleri ve bunların hukuki etkilerini konu almaktadır. Taşınmaz mülkiyetine ilişkin olarak devir ve tesciller tapu müdürlükleri vasıtasıyla yürütülmektedir. Tapu sicilinde taşınmaza bir sayfa ayrılmakta ve burada taşınmaza ilişkin bilgiler yer almaktadır. Bu noktada kişilerin taşınmaz mülkiyetini iktisap ederken dikkat edecekleri hususların yer aldığı şerhler ve beyanlar hanesi bulunmaktadır. Taşınmazın niteliği, üzerinde haciz olup olmaması, tedbir bulunup bulunmadığı, intifa hakkının var olup olmadığı gibi tasarruf yetkisini kısıtlayıcı şerhlerin bulunma durumu taşınmazın mülkiyetini devirde önemli bir kıstastır. Bu çalışmada, öncelikle tapu sicili sistemi ve tapu kütüğü kavramına değinilecek, ardından tapu siciline yapılacak işlemler genel hatları ile anlatılacaktır. Daha sonra asıl konumuz olarak şerhler anlatılacak Türk Medeni Kanun’unda ve diğer bazı özel kanunlarda tapu kütüğüne şerh edilebilecek olan hususlar anlatılacak, şerhlerin önemi ve hukuki pozisyonuna değinilecek ve şerhlerin hükümleri ile ilgili açıklamalar yapılacaktır. Mülkiyet hakkına dayanması ve tasarruf yetkisini kısıtlaması nedeniyle şerhlerin önemi ve hukuki kapsamı detaylıca incelenecektir
