Abstract:
Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireyler tarafından atasözleri ve
deyimlerin anlaşılmasının güçlüğü, bu çalışmanın çıkış noktasını oluşturmaktadır.
Çünkü bu söz varlığı unsurlarının çoğunluğu, Türkçenin derin anlamlı yapısını içeren
mecaz ve soyut ifadeler barındırmaktadır. Dolayısıyla atasözleri ve deyimlerin
öğretiminde farklı yöntem, teknik ve materyallerin kullanılması öğrenimi
kolaylaştırmak ve öğrenme etkinliğini arttırmak açısından önemlidir. Alan yazın
incelendiğinde atasözleri ve deyimlerin öğretimine ilişkin birçok teknik ve yöntemin
geliştirildiği ancak hareketli resimlerin kullanılmadığı görülmüştür. Bu doğrultuda
çalışmanın amacı, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlere atasözleri ve deyimleri
yeni bir teknik olarak hareketli resimler aracılığıyla öğretmenin başarıya etkisini
ölçmektir.
Çalışmada, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan B1 düzeyi 3 ders
kitabındaki (İstanbul Yabancılar İçin Türkçe, Yedi İklim Türkçe, Yeni Hitit
Yabancılar İçin Türkçe) atasözü ve deyimlerden derlemeler yapılmıştır. Toplamda 58
adet atasözü ve deyim hareketli resimler biçiminde tasarlanmış, çoklu ortamda bir
arada toplanmıştır. Hareketli resimlerin öğrenme üzerindeki etkisini ölçmek
amacıyla nicel araştırma yöntemlerinden deneysel desene başvurulmuştur. Deney ve
kontrol grubuna ön test ve son test yapılmıştır. Uygulama, özel bir üniversitenin
TÖMER biriminde 2021-2022 eğitim öğretim yılı bahar döneminde B1 düzeyinde
Türkçe öğrenmekte olan 40 öğrenici üzerinde yürütülmüştür. Deney grubu
öğrenicilerine tasarlanan hareketli resimler aracılığıyla, kontrol grubu öğrenicilerine
ise geleneksel yöntemle 8 haftalık kur sürecinde öğretim etkinliği yapılmıştır.
Uygulamanın sonunda ön test ve son test puanları SPSS22 analiz programında
karşılaştırmalı biçimde değerlendirilmiştir. Buna göre atasözleri ve deyimlerin
hareketli resimler aracılığıyla aktarılması, öğrenici başarısını olumlu yönde
etkilemiştir. Ulaşılan veriler, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında yeni bir
öğretim tekniği kullanımının yolunu açmaktadır.