ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ELMER RESİMLİ ÇOCUK KİTAPLARI SERİSİNİN KÖK DEĞERLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Abstract

Erken çocukluk döneminde kazanılan değerler; bireyin hayatı boyunca karşılaşacağı durumlarda doğru kararlar almasına ve etik davranışlar göstermesine yardımcı olabilecektir. Çocuklara sunulan uygun eğitim ve öğretim ortamları sayesinde değerlerin temelleri oluşturulmaktadır. Aile, evde çocuğun rol modeli olduğu gibi, öğretmen de okul öncesi dönemde çocuğun rol modelidir. Öğretmen, değerler eğitimine uygun etkinlik ve materyaller kullanarak, çocuğun değer gelişimine katkı sağlar. Erken çocukluk döneminde, çocukların gelişimine katkı sağlayan en önemli araçlardan biri resimli çocuk kitaplarıdır. Resimli çocuk kitapları, çocukların hayal gücünü, dil becerilerini, estetik duygusunu ve eleştirel düşünme yeteneğini geliştirmelerine yardımcı olur. Resimli çocuk kitaplarının metinlerinde değerlerin sunumu genellikle doğrudan ve öyküleştirilmiş şekildedir. Ayrıca örtük anlamda ifadelerde kullanılıp değerler eğitimine katkı sağlamaktadır. Özellikle okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitiminde kullanabileceği kitapları seçebilmesi için bu kitaplar hakkında bilgi sahibi olması gerekir. Literatürde resimli çocuk kitaplarıyla ilgili çalışmaların az olması, resimli çocuk kitaplarına yönelik çalışmaların önemini arttırmaktadır. Bu araştırmanın amacı; erken çocukluk döneminde Elmer resimli çocuk kitapları serisinin metinlerini ve görsellerini kök değerler açısından incelemek. Araştırmanın deseni nitel araştırma yöntemlerinden, temel nitel araştırma desenidir. Metinlerin analizinde içerik analizi; görsel veri analizi olarak da araştırmada betimsel analiz kullanılmıştır. Veriler toplanırken, MEB’in (Millî Eğitim Bakanlığı) değer ve davranış-tutum çizelgesi, kontrol listesi olarak kullanılmıştır. Araştırma dâhilinde incelenen 14 resimli çocuk kitabının metinlerinde 194 yerde kök değerlerin geçtiği bulgusuna rastlanmıştır. Metinlerde saygı, dostluk ve yardımseverlik değerlerinin bulunma sıklığı en fazlayken; vi vatanseverlik değerinin bulunma sıklığı diğer kök değerlere oranla daha azdır. Kitabın görsellerinde 156 kök değer bulunmuştur. Görsellerde dostluk, sevgi ve yardımseverlik kök değerleri en fazla bulunurken, dürüstlük ve vatanseverlik kök değerlerine rastlanılmamıştır. Elmer kitap serisi içerdiği kök değerler açısından öğretmenler ve aileler tarafından değer aktarımı için kullanılabilir.