Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Akademik Dinleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması

Abstract

Bu araştırmanın amacı yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin ihtiyaç duydukları dinleme becerilerini belirleyip buna yönelik bir öğrenme ortamı sunmaktır. Sürecin planlanmasında araştırmacının deneyimleri, öğrencilerden gelen birtakım şikâyetler etkili olmuştur. Söz konusu öğrenciler katıldıkları konferans ve panel benzeri akademik oturumlarda katılımcıların anlattıklarını yeteri düzeyde anlamadıklarını ve üniversitede aldıkları derslerde öğretim elemanlarının konuşmalarını anlamakta zorluk çektiklerini belirtmişlerdir. Bu sonuçlardan hareketle söz konusu öğrencilerin dinleme alanına dair birtakım kazanımları elde edemediği anlaşılmıştır. Dinleme alanına yönelik yabancı dil olarak Türkçe öğretimi bağlamında yurt içi ve yurt dışı alan yazın taranmış, uzman görüşlerine başvurulmuş ve dinleme-anlama alanına yönelik birtakım kazanımlar tespit edilmiştir. Bu kazanımların eylem araştırması modelinde belirli bir öğretim süreci içerisinde öğrencilere kazandırılması hedeflenmiştir. Süreç öncesinde öğrencilere kazandırılacak bu becerilerden hareketle, bir öğretim materyali ve öğretim materyaline dayanan birtakım etkinlikler geliştirilmiştir. On iki haftalık süreç boyunca öğrencilerin etkinlik kâğıtları ve öğrenci günlükleri toplanmış oluşturulan geçerlilik komitesinde değerlendirilip sürece yansıtılmıştır. Ayrıca öğretim esnasında video kamera ve araştırmacı günlükleri ile de birtakım veriler toplanmıştır. Tüm veriler nitel araştırma yöntemi kapsamında betimsel çözümlemeye tabi tutulmuş ve yorumlanmıştır. Verilerin çözümlemesi ve öğrencilerden elde 1 Bu araştırma, Prof. Dr. Önder ÇAĞIRAN danışmanlığında Erciyes Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü’nde yapılan “Yabancılara Türkçe Öğretiminde Akademik Okuryazarlık Öğretimine Yönelik Bir Eylem Araştırması” adlı doktora tezinden üretilmiştir. 2Erciyes Üniversitesi, ERSEM, Okutman, vedate64@hotmail.com, cep: 05422021365.

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Akademik Dinleme Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Bir Eylem Araştırması dilen günlüklerden hareketle öğretim sürecinin ve süreç boyunca uygulanan etkinliklerin öğrenciler için faydalı olduğu sonucuna varılmıştır.