HOFSTEDE’NİN KÜLTÜREL BOYUTLARI KAPSAMINDA X VE Y KUŞAĞI ÇALIŞANLARININ FARKLILIKLARI ÜZERİNDEN ANALİZİ

Abstract

Kuşaklar teorisi çerçevesinde yaşadıkları dönemlere göre analiz edilen ve isimlendirilen kuşakların günlük yaşamlarında gözlemlenen farklılıkları kurumsal yaşamda da görülmektedir. Yapılan araştırmalar, bu farklılıkların iş yaşamlarını, başarı oranlarını, kurumların iç yapılarını ve çalışan kuşakların bağlı oldukları kurumlarda geçirdikleri süreleri doğrudan etkilediğini göstermektedir. Kurum bir değerler sistemi olarak düşünüldüğünde kurumsal anlayış ve paylaşılan değerler kurumlar için hayati önem taşımaktadır. Bu nedenle, bu araştırmada X (1965-1980) ve Y (1981-2000) kuşaklarından hali hazırda çalışan bireylerin iş hayatındaki farklılıkları Hofstede’nin beş kültür boyutu (Güç mesafesi, belirsizlikten kaçınma, kısa vadeye dönüklük-uzun vadeye dönüklük, erillik- dişilik, bireysellik-kollektivizm) üzerinden karşılaştırmalı olarak nicel yöntem kullanılarak analiz edilmiştir. Bir arada çalışan bu iki kuşağın kültürel değerlerinin ve dolayısıyla davranış farklılıklarının anlaşılması kurumların iç yapılarının daha verimli bir şekilde yönetilmesi ve çalışanlar arası iletişimin güçlendirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Araştırmada, Hofstede'nin Kültürel Boyutlar Teorisi temel alınarak hazırlanan ‘Bireysel Kültürel Değerler Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırma verileri X ve Y kuşağından 520 çalışan ile online anket yöntemi ile toplanmıştır. Araştırmada kullanılan değişkenlerin geçerlik ve güvenilirlik analizleri yapılarak araştırma hipotezleri test edilmiştir. Buna göre, X ve Y kuşağının bireysel kültürel değerler anlamında farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Bu farklılıklar ayrıca kuşaklar arasındaki cinsiyet ve kurum içi pozisyonları gibi değişkenlerde de gözlemlenmiştir. Genel olarak, X kuşağı daha hiyerarşik bir organizasyon yapısına uyumlu, bireysel çalışma disiplinine sahip, kurallara ve yönlendirmelere itaat eden bir yapı sergilerken, Y kuşağının daha modern ve eşitlikçi bir organizasyon yapısına uyumlu, grup çalışmasına yatkın ve kuralları ile yönlendirmeleri sorgulayan bir yapıda olduğu

gözlemlenmektedir. Araştırma, X ve Y kuşağı çalışanlarına yönelik kurum içi iletişim stratejilerinin oluşturulması ve işe alım, liderlik, insan kaynağı geliştirme gibi uygulamalarını daha etkili bir şekilde planlama konusunda yön gösterici olmakla birlikte kuşaklar arasındaki iş birliğinin güçlendirilmesine de katkı sunmaktadır.