BORDERLİNE KİŞİLİK ÖZELİKLERİ VE YEME TUTUMLARI İLE SUÇLULUK VE UTANÇ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu çalıĢmanın amacı borderline kiĢilik özellikleri ve yeme tutumları ile suçluluk ve utanç arasındaki iliĢkinin incelenmesidir. AraĢtırma Ġstanbul‘da üniversite okuyan 18-24 yaĢ arası 213 kadın (%53.1) ve 187 erkek (%46.8) öğrencinin katılımıyla gerçekleĢtirilmiĢtir. ÆalıĢma kapsamında ―Sosyo Demografik Bilgi Formu‖, ―Borderline KiĢilik Ölçeği (BKÖ)‖, ―Hatayla ĠliĢkili Utanç ve Suçluluk Ölçeği (HUS)‖ ve ―Yeme Tutum Testi Kısa Formu (YTT-26)‖ kullanılmıĢtır. Ġstatiksel analizler SPSS 25 programına aktarılmıĢtır. Elde edilen verilere dönük olarak analizde ―Pearson Korelasyon Analizi‖, ―Bağımsız Gruplar T-Testi‖ ve ―Anova‖ kullanılmıĢtır. PROCESS 3.5 ile aracı rol analizleri yapılmıĢtır. Yapılan çalıĢma sonucunda borderline kiĢilik özellikleri ve utanç değiĢkenlerinin birbiriyle anlamlı düzeyde iliĢkiye sahip olduğu görülmüĢtür. Borderline kiĢilik özellikleri ve yeme tutumlarının arasındaki iliĢkide utancın kısmi aracı rolü saptanmıĢtır. Utanç ile borderline kiĢilik özelliklerinden duygulanımda kararsızlık, kendilik imgesi, boĢluk duygusu ve yoğun öfke değiĢkenlerinin arasında anlamlı düzeyde pozitif iliĢki bulunmuĢtur. Bulimiya ve yeme meĢguliyeti ile borderline kiĢilik özellikleri dürtüsellik alt değiĢkenleri arasında anlamlı düzeyde pozitif iliĢki bulunmuĢtur. Borderline kiĢilik ölçeğinden ve alt ölçeklerden alınan ortalamalar karĢılaĢtırıldığında kadınların, erkeklere göre daha yüksek ortalamaya sahip olduğu, borderline kiĢilik özelliklerine daha yatkın olduğu elde edilmiĢtir. Dürtüsellik alt ölçeğinden alınan puanlar kıyaslandığında erkeklerin, kadınlara göre daha yüksek ortalamaya sahip olduğu görülmüĢtür. Borderline kiĢilik ölçeği ve alt ölçeklerinden alınan puanlar medeni durum değiĢkenini üzerinden kıyaslandığında bekâr olanların, evli olanlara göre daha yüksek ortalamaya sahip vi olduğu görülmektedir. Dürtüsellik, kendilik imgesi, boĢluk duygusu alt ölçeklerinden elde edilen puanların algılanan gelir düzeyine göre anlamlı seviyede farklılık gösterdiği bulunmuĢtur. Yüksek düzeyde aylık geliri olanların aldığı puanların düĢük ve orta düzeyde aylık geliri olanlardan daha yüksek olduğu tespit edilmiĢtir. Yeme tutumu ölçeğinden elde edilen puanların algılanan gelir düzeyine göre anlamlı seviyede farklılık gösterdiği bulunmuştur